Ons eindig Sondag ons reeks oor Nehemia, maar ek wil eers ompaaie vat na ander priesters en profete: Jeanne Goosen, wat my dikwels geleer leef het deur haar woorde, is hierdie week oorlede en sy't by geleentheid gesê: "Almal is te bleddie reg in hulle koppe, man." Nou, of sy bedoel het die wêreld het meer waansinniges, meer mal mense, nodig, dit weet ek nie. Miskien. Maar ek vermoed sy't definitief geïmpliseer dat een van die mensdom se groot dilemmas is dat ons te bleddie "reg" is in ons eie koppe. Te vas in ons idees en ideologieë van wat reg is en wat nie. Party mense sal eerder sterf as om verkeerd te wees. Eerder ten gronde gaan as om te verander.
Woody Allen het iewers in 'n film iets in dier voege gesê: "It reminds me of that old joke - you know, a guy walks into a psychiatrist's office and says, hey doc, my brother's crazy! He thinks he's a chicken. Then the doc says, why don't you turn him in? Then the guy says, I would, but I need the eggs."
En dan na Hafiz:
The small woman Builds cages for everyone she knows. While the sage, Who has to duck her head When the moon is low, Keeps dropping keys all night long For the Beautiful Rowdy Prisoners.
Die meeste van ons spandeer baie ure van die dag om hokke te bou vir die mense rondom ons. Dit word gedoen deur mense te laat klein voel sodat ons kleinlikes kan groter voel. Hokbou is om jouself jou belange te verdedig, om jouself te laat goed lyk, veilig te laat voel, krediet te vat en die skuld op ander te pak. Meestal om die koninkryk van My te bedink. Sleutels laat val, aan die ander kant, is om ander op te bou, ander te laat leef, om die spreekwoordelike pastei groter te maak, dit gaan oor bemagtiging en moontlikhede.
“The arc of the moral universe is long, but it bends towards justice.” het Martin Luther King Jr gesê.
Dit lyk nie so nie. Nie op die oomblik nie. Maar dit het ook nie vir Salomo so gelyk nie:
"As jy verdrukking van die arme en berowing van reg en geregtigheid sien in die land - verwonder jou nie oor die saak nie, want 'n hoër een loer op die hoë, en die hoëres weer op hulle. Maar 'n voordeel vir 'n land onder alles is dit: 'n koning wat aan die landbou diensbaar word." Pred. 5:7-10
So tydloos dat dit klink soos iets wat in 2020 geskryf is.
Wat motiveer mense - nie net die mense daar buite, of politici, of die Amerikaners nie - mense, soos ek en jy, Christene ... wat motiveer ons om onregverdig op te tree, of eerder om so op te tree dat geregtigheid nie geskied nie? Ten spyte van die feit dat die Woord en Christus in geen onsekere taal uitlig dat geregtigheid ons bestemming bepaal.
Miskien een van die duidelikste in 1 Johannes 3:
"Maar wie die goed van die wêreld het en sy broeder sien gebrek ly en sy hart vir hom toesluit, hoe bly die liefde van God in hom?
My kinders, laat ons nie liefhê met woorde of met die tong nie, maar met die daad en in waarheid."
Johannes gee leiding aan die kerk oor hoe om getroue volgers van God se liefde te wees in persoonlike en praktiese terme. Om nuwe gewoontes van vrygewigheid te kweek in ons daaglikse onderonsies met ons bure, staan in die middel van ons geloof en die uitdrukking daarvan. Om jouself 'n Christen te wil noem sonder hierdie dissipline is useless. God roep ons daartoe. Maar geregtigheid eindig nie daar nie: Liefde eindig nie daar nie.
Whatever it is that keeps widening your heart, that’s not only the power inside you but the love. And when you get down to it, that’s the only grand purpose grand enough for a human life. Not just to love – but to persist in love.
Sue Monk Kidd
Nehemia samel nie kollekte vir die armes in nie. Hy vra nie die mense om tweedehandse klere of blikkies kos vir die kerk se spens te bring nie. Hy belê vergaderings om die sisteem van verdrukking te verander, nie om 'n Band Aid op die simptome te plak nie. Is hy 'n kommunis? Is hy deel van die Tee Party of die Verenigde Nasies? Nee, hy is net 'n gewone man - 'n kommin ou - wat omgee oor die "common good". Hy is 'n leier wat weet dat die Here van die hemel en die aarde sê dat ons ons naaste so lief moet hê soos onsself. Ons mag nie voordeel trek uit hulle armoede vir ons eie gewin nie. Syne is die politiek van bybelse justisie - geregtigheid - en leierskap vir die gemeenskaplike welstand. Nehemia is 'n leier wat begeer dat die sisteem God se intensies eer - soos in die hemel so ook op die aarde - en vir die gemeenskap om goedheid te weerkaats na die glorie van God. Nie soos 'n laser beam, soos wat ons dikwels ons kinders en NET ons kinders liefhet nie. Eerder soos 'n groot helder son waarvan die strale nie kies wie dit warm maak of nie. Dis hoe God liefhet.
Natuurlik, soos Catherine Keller sê, "LOVE makes justice matter for me. It adds desire to duty - and both are changed" maar Agape - die Goddelike liefde van die Hebreeuse waarheidstradisie strek die passie van liefde in die werk van geregtigheid in. En dis hoekom dit rekmerke los.
"There comes a point where we need to stop just pulling people out of the river. We need to go upstream and find out why they're falling in."
Archbishop Desmond Tutu
Liefde is om mense uit die rivier te trek. Uitgestrekde liefde is om stroomop te gaan en uit te vind hoekom hulle ingeval het. En as dit is omdat hulle in hokke gegooi is en een van die hokke dalk 'n slot het met jou naam op, sal daai liefde rekmerke los. Ons word geroep om te rek. Ook en veral ons idee van reg. Mag ons nie so reg wees in ons eie koppe dat ons langer uitstel om hierdie opdrag van geregtigheid uit te voer nie. Ons wêreld, ons huise, ons buurte, het dit dringend nodig.
Een man sê weerloos, met 'n knie op die nek: "Asseblief, asseblief, ek kry nie asem nie. I cannot breathe... " 'n Ander, selfvoldaan, eiegeregtig (soos ek seker maar soms), staan voor 'n kerk aan't poseer vir foto's en hou 'n Bybel in die lug met die woorde: "This is a Bible."
As Jesus die volgende twee sinne in die afgelope week moes hoor uit die monde van die mense wie dit gesê het op die plekke waar hulle het, waarheen dink jy sou hy gehardloop het, waar sou jy hom gekry het: op straat of voor die kerk?
You could say that, if you are walking down the roads of life these days, and looking for a piece of God or for some spirit by which to guide your life, you should be looking down. For if God is going to be found these days, it’s going to be in small things. It’s going to be close to the ground. It may even be below the ground. Looking for God, these days requires the willingness to investigate the small, to descend. To look down. To look down. To look down.
Aztec poem
Geskryf deur Frieda van den Heever